Tài liệu

7 lo

ại hình thông minh

(Seven kinds of smart)

"Một cuốn sách sẽ giúp bạn khám phá

và phát huy tối đa sức mạnh trí tuệ tiềm ẩn trong con người"

  
Th

ể loại: Khoa học 

Tác gi

ả: Thomas Armstrong 

D

ịch giả: Mạnh Hải, Thu Hiền 

Đánh máy: Tatchan 

L

ời cảm ơn

      Tôi xin g

ửi lời cảm ơn đặc biệt đến ba người đã có công góp phần tạo ra cuốn sách này. 

Đầu tiên là người quản lý của tôi, cô Linda Allen, cô là người đã kiên nhẫn đưa tôi đi khắp mê 
cung các nhà xu

ất bản để tìm được nơi xuất bản cuốn sách này. Người thứ hai tôi cần cảm ơn là 

biên t

ập viên của tôi, Rachel Klayman, sự ham hiểu biết tri thức và sự sắc bén về ngôn ngữ của 

anh đã góp phần đáng kể để hoàn thành tác phẩm. Người thứ ba và là người quan trọng nhất, tiến 
s

ĩ Howard Gardner, ông đã âm thầm ủng hộ tôi trong nhiều năm trời, đã chia sẻ với tôi nhiều 

danh m

ục nội dung, các báo cáo khoa học chưa công bố, những bản thảo nghiên cứu cùng những 

l

ời khuyên sáng suốt bằng thư điện tử hoặc qua hộp thư thoại của ông.

     Tôi c

ũng xin gửi lời cảm ơn đến Deb Brody và John Paine vì sự hỗ trợ vô giá của họ đối với 

tôi trong quá trình chu

ẩn bị các thông tin, tài liệu cập nhật để xuất bản cuốn sách này. Tôi còn 

mu

ốn cám ơn tới tất cả những cá nhân, những người đã có ảnh hưởng tới tôi hay đã ủng hộ tôi 

theo m

ột cách nhất định nào đó trong quá trình tôi thai nghén ý tưởng, nghiên cứu và viết lên 

quên sách này, đây là một giai đoạn kéo dài trong nhiều năm. Họ gồm có Delee Lartz, Robert 
Mckim, Mert Hanley, Sue Teele, Sally Smith, Dee Dickinson, Roger Peter, Kurt Meyer, Frank 
Barr, Lawrence Green, David Thornburg, Richard Bolles, Maggic Strong, và Coby Schasfoort. 
Tôi c

ũng cám ơn hàng ngàn thành viên tham gia các buổi hội thảo của tôi về thuyết trí thông 

minh đa dạng diễn ra trong nhiều năm, những câu hỏi và lời nói của họ đã giúp tôi làm rõ được 
nhi

ều điều trong nội dung của thuyết về trí thông minh này, đồng thời làm nó trở nên thực tế và 

h

ữu ích với tất cả độc giả.

L

ời nói đầu

     N

ếu câu hỏi "Bạn thông minh như thế nào?" được đặt ra thì nhiều khả năng, câu trả lời của 

b

ạn trong tình huống này chỉ tập trung dựa vào kết quả các bài kiểm tra và các kỹ năng trong lớp 

h

ọc, từ khi bạn còn cắp sách tới trường. Có thể bạn vừa giải được một câu đố vui trên một tờ báo 

ph

ổ thông nào đó, liên quan đến việc giải quyết vấn đề theo kiểu như "x có thể là y vì b có thể là 

...", ho

ặc đó là một câu đố yêu cầu bạn đưa ra những định nghĩa về những từ chẳng hạn như 

"người bủn xỉn" và kẻ lá mặt lá trái (matafacient). Trước đây, có thể bạn đã từng làm một bài 
ki

ểm tra trí thông minh khi còn đi học hoặc khi bạn đi xin việc.

     Nh

ững khái niệm về chỉ số IQ và trí thông minh có ảnh hưởng cực kỳ to lớn đến sức sáng tạo 

c

ủa hàng triệu người dân nước Mỹ. Việc có một chỉ số IQ thấp hay thiếu sự khôn ngoan trong xã 

h

ội chúng ta có nguy cơ bị gán cho những nhãn hiệu là "trí tuệ chậm phát triển" hoặc còn tồi tệ 

hơn nữa. Trên thực tế, nhiều từ ngữ có tính chất bôi nhọ nhất trong văn hoá của chúng ta, gồm có 
các t

ừ như: người đần độn, kẻ ngu si và thằng ngốc, trước kia đã từng được coi là những cách gọi 

chính xác, th

ậm chí là khoa học để mô tả cá nhân nào chỉ đạt điểm thấp, nằm ở phần dưới cùng 

c

ủa đường cong đồ thị kết quả kiểm tra trí tuệ. Mặt khác, khi được coi là một tài năng hay thiên 

tài (nh

ững người nào nhận điểm IQ vào khoảng 140 hoặc hơn nữa) thì sẽ nhận được những ưu 

đãi và sự tưởng thưởng của xã hội. Chính xã hội là nơi cung cấp lương bổng hậu hĩnh và nhiều 

ưu đãi khác cho những cá nhân nào được coi là thể hiện được sự chói sáng và ưu tú nhất.

Sinh  viên  đã tốt  nghiệp  các  trường  đại  học  hiệp  h ội  các  trường  đại  học  danh  tiếng  như 

Harvard, Stanford..., ngoài vi

ệc bằng cấp của họ được xã hội trọng dụng, họ còn có thu nhập cao 

và được hưởng nhiều lợi ích khác nữa. Vì vậy cũng không có gì phải ngạc nhiên khi có rất nhiều 

người trong số chúng ta, hằng đêm vẫn nằm thao thức và băn khoăn tự hỏi: Chỉ số IQ thực sự 
c

ủa mình là bao nhiêu?

     Quy

ển sách này không giúp bạn nâng cao được chỉ số IQ. Nó cũng không hỗ trợ được bạn 

trong vi

ệc chuẩn bị cho các kỳ thi như SAT, LSAT, ACT hay bất kỳ một cuộc kiểm tra đánh giá 

trí thông minh nào trong s

ố các cuộc thi có tính chất như vậy vẫn hàng ngày diễn ra trong xã hội 

chúng ta. M

ặc dù một vài mục trong cuốn sách này là thực hiện các tình huống ở những bài kiểm 

tra h

ọc thuật và kiểm tra trí thông minh, nhưng có vô vàn những cuốn sách khác sẽ giúp bạn 

nâng cao ch

ỉ số IQ tốt hơn nhiều so với cuốn sách này trong việc dạy và hướng dẫn bạn các kỹ 

năng cần thiết để vượt qua được một cuộc kiểm tra chỉ số IQ điển hình hay một cuộc thi vào đại 
h

ọc.

Đây cũng không phải  là cuốn sách dạy cách học và tiếp thu nhanh. Thậm chí trên thực tế, 

cu

ốn sách này còn có một thông điệp ngầm là: Những hành động thông minh, trí tuệ cần phải có 

th

ời gian để bộc lộ được kết quả. Bạn hãy nhớ rằng, phải trải qua nhiều năm thì Michelangelo 

m

ới vẽ nên được tác phẩm hội hoạ SISTINE CHAPEL và rằng GOETHE đã mất gần 60 năm trời 

để viết được tác phẩm kinh điển của ông là FAUST. Chắc bạn đã hiểu một điều: Những thứ tốt 

đẹp thì phải dành nhiều thời gian.

     Cu

ối cũng cũng cần phải nói thêm là cuốn sách 7 loại hình thông minh không phải là thứ có 

th

ể làm tăng năng lực bộ não của bạn. Thực sự tôi cảm thấy trí óc của bạn không cần phải lớn 

m

ạnh hơn nữa, thậm chí những điều gì đã có sẵn ở con người của bạn còn cần được ngợi ca. 

Trong b

ạn đã có đủ các tế bào não tích cực cần thiết đối với bạn, đủ để đưa bạn vươn tới những 

điều tốt đẹp, tuyệt vời trong cuộc đời của mình.

      Tôi mong b

ạn sẽ thấy cuốn sách  7 loại hình thông minh như là một công cụ, phương tiện 

giúp b

ạn tự đổi mới khả năng nhận thức cá nhân của chính bản thân bạn. Quyển sách này sẽ cho 

b

ạn thấy được và phải công nhận một sự thật rằng bạn là một người có tài năng lớn, thậm chí 

ngay c

ả khi tất cả những người bạn đã gặp từ trước tới nay trong cuộc sống của mình đều nói với 

b

ạn rằng bạn không phải như vậy.  Tôi hy vọng quyển sách này sẽ  thuyết phục được bạn rằng 

b

ạn không thiếu tài năng. Ở thời cổ đại, người ta quan niệm rằng trong bản thân mỗi con người 

đều có một vị thần. Đó là một loại thần linh bảo vệ và đi cùng mỗi con người trong suốt cả cuộc 

đời họ, giúp mỗi người vượt qua những khó khăn, bất lợi gặp phải trong cuộc sống và làm con 

người lớn lên được như mọi người khác. Ngày nay chúng ta đã đánh mất đi sự cảm nhận được ý 
ngh

ĩa  nguyên  thuỷ  của  khái  niệm vị  thần (có  liên  quan  trên  phương  di

ện   nguồn  gốc  từ  vựng 

v

ới vị thần trong cây đèn của truyền thuyết Ả Rập) do những lo lắng của chính chúng ta đối với 

vi

ệc kiểm tra chỉ số IQ cùng những điều vô nghĩa tương tự khác.

Và đây là lúc chúng ta mang điều đó quay trở lại. Đó cũng là những gì mà cuốn sách này định 

làm, thông qua vi

ệc quyển sách sẽ chỉ ra cho bạn thấy rằng, có nhiều cách để trở nên thông minh 

và khôn ngoan. N

ội dung cuốn sách "7 loại hình thông minh" gồm có:

     * Nh

ững hiểu biết căn bản làm nền tảng về quá trình diễn ra hoạt động nhân thức của bạn.

     * Danh sách ki

ểm tra để xác định khả năng nhận thức nào của bạn là mạnh nhất và khả năng 

nào là y

ếu nhất.

      * Các bài t

ập thực hành nhằm khảo sát và làm quen với những phương pháp giúp trở nên 

thông minh, khôn ngoan hơn.

     * Các m

ẹo thực hành và những ý kiến đề nghị nhằm mục đích phát triển từng loại tài năng, trí 

thông minh khác nhau.

     * Các ý t

ưởng về nguồn động lực để áp dụng trực tiếp được học thuyết về nhiều loại trí thông 

minh này vào cu

ộc sống của bạn.

     Thêm vào 

đó, quyển sách này đưa ra những ví dụ cụ thể về những phương pháp ứng xử thông 

minh, tài năng đã giành được điểm cao trong các cuộc thi nghề nghiệp, được lấy từ vô số những 
n

ền văn hoá khác nhau trên thế giới. Bạn cũng có cơ hội để thực tập những kỹ năng quan sát của 

Kalahari Bushman, kh

ả năng giao cảm, hiểu người của vị quan Manhatan, phương pháp thiền 

c

ủa vị sư Phật giáo Theravadan, năng lực sáng tạo hình tượng âm nhạc của một nhà soạn nhạc 

châu Âu và nhi

ều trường hợp khác nữa.

Sau khi đọc xong quyển sách này, tôi đảm bảo rằng bạn sẽ thu được nhiều hiểu biết và có cảm 

nh

ận mới mẻ về những con đường nhận thức khác nhau, những điều đã được thực hành và sử 

d

ụng trong thực tế từ hàng nghìn năm nay, ở tất cả các vùng, miền trên trái đất của chúng ta.

     Quy

ển sách này mở đầu bằng những thông tin, dẫn luận cơ bản về học thuyết nhiều loại tài 

năng trí tuệ. Nội dung của Chương 1 là khái quát lại các kết quả dựa trên thành tựu nghiên cứu 
c

ủa trường đại học HARVARD, cho rằng thực tế có ít nhất 7 loại tài năng, trí tuệ chính trong tư 

duy và kh

ả năng của con người. Nội dung từ Chương  2 đến Chương 8 sẽ quay lại và tập trung 

xem xét k

ỹ từng loại trí thông minh trong số 7 loại trí thông minh, đó là: Trí thông minh ngôn 

ng

ữ (Chương 2); Trí thông minh không gian (Chương 3); Trí thông minh âm nhạc (Chương 4); 

Trí thông minh v

ận động cơ thể (Chương 5); Trí thông minh lô -gic (Chương 6); Trí thông minh 

tương tác cá nhân (Chương 7); Trí thông minh n

ội tâm (Chương 8). Bốn chương còn lại cuối 

cùng nêu ra cho b

ạn những cơ hội , thời điểm để áp dụng hiểu biết về 7 loại hình thông minh, 

nh

ằm  làm  phát  triển  nở  rộ  những  tiềm  năng  quý  báu  còn  ẩn  giấu  trong  con  người  của  bạn 

(Chương 9); vượt qua được những khó khăn trong việc học tập và nhận thức (Chương 10); tăng 

cường hiệu suất, chất lượng của công việc mà bạn làm (Chương 11) và cách nuôi dưỡng, duy trì 
nh

ững mối quan hệ giữa con người với nhau (Chương 12). Đoạn kết cuốn sách sẽ đi tìm hiểu 

xem trong tương lai, quan niệm và các giá trị tiêu chuẩn về kiểu trí tuệ, tài năng khác nhau có thể 
s

ẽ thay đổi như thế nào. Quyển 7 loại hình thông minh kết thúc bằng phần giới thiệu các tư liệu, 

tài li

ệu tham khảo phổ biến của cuốn sách, giới thiệu các tổ chức, các phần mềm máy tính và các 

trò ch

ơi mà bạn có thể sử dụng chúng để giúp bạn rèn luy ện, phát triển được từng loại năng lực 

đã có sẵn trong con người bạn trong số 7 loại tài năng trí tuệ kể trên.

     Quy

ển sách này chính là thứ dành cho bạn nếu bạn thực sự là người muốn mở rộng và phát 

tri

ển được những năng khiếu tự nhiên của mình trong suốt cả cuộc đời. Nó cũng đặc biệt hữu ích 

đối với bạn nếu bạn đang ở một trong những hoàn cảnh sau:

     * B

ạn vừa trải qua một trong những cuộc kiểm tra trí thông minh hay kiểm tra sự hiểu biết 

nào đó, nhưng bạn cảm thấy kết quả của cuộc kiểm tra không nói lên đúng được giá trị thực của 

con người bạn.